Cảm xúc là một trong những rào cản lớn cần phải vượt qua trong khi giao dịch. Vậy làm thế nào để quản lý cảm xúc khi trade thật tốt?
Đối với các nhà đầu tư trên thị trường, việc thu được nhiều lợi nhuận hay hiệu suất đầu tư cao hay không, phần lớn sẽ tùy thuộc vào khả năng quản lý cảm xúc ở mỗi người, cho dù đó là cảm xúc tiêu cực hay tích cực.
Việc quản lý cảm xúc hiểu một cách đơn giản là kìm hãm lại những cảm xúc thái quá, giữ được “đầu lạnh” trong mọi trường hợp.
Trong bài viết này
Vì sao việc quản lý cảm xúc khi trade lại quan trọng đến vậy?
Yếu tố cảm xúc sẽ ảnh hưởng rất lớn đối với chúng ta trong cuộc sống. Nó là con dao hai lưỡi quyết định sự thành công hay thất bại trong công việc. Cảm xúc tích cực sẽ thúc đẩy tinh thần chúng ta thăng hoa, đạt được hiệu quả cao trong công việc, kiếm được nhiều lợi nhuận. Tuy nhiên, cảm xúc tiêu cực nếu không chấn chỉnh kịp thời sẽ khiến chúng ta rối trí, dễ sụp đổ, buông xuôi công việc.
Trên thị trường giao dịch tài chính, các nhà giao dịch (trader) có trụ vững được hay không là nhờ vào kinh nghiệm điều khiển cảm xúc cá nhân, giao dịch bằng lý trí, tránh bị cuốn theo tâm lý số đông mà lung lay quan điểm, cuối cùng dẫn đến quyết định không chuẩn xác.
- Những cảm xúc tích cực như: vui sướng, hạnh phúc, mừng rỡ, phấn khích, tự mãn,…
- Những cảm xúc tiêu cực như: tham vọng, chán nản, lo sợ, tự ti, nhút nhát, thiếu kiên nhẫn, nóng giận, nóng vội, cay cú…
Đây là những loại cảm xúc tự nhiên, bản năng thường gặp phải ở các nhà giao dịch trước những tin biến động thị trường. Tuy vậy, “cảm xúc” chỉ có thể kiểm soát và quản lý chúng chứ không thể loại bỏ hoàn toàn.
Muốn trở thành một nhà giao dịch chuyên nghiệp, không những trau dồi kinh nghiệm và kỹ năng hàng ngày mà bạn còn cần học cách quản lý cảm xúc sao cho hiệu quả. Bản thân mình phải là người kiểm soát “cảm xúc” chứ đừng để “cảm xúc” kiểm soát mình.
Các cách hiệu quả để quản lý cảm xúc khi trade
Thấu hiểu tâm lý chung đó, hôm nay Tamlygiaodich sẽ thông tin đến các bạn những mẹo vặt, cách thức quản lý cảm xúc siêu hiệu quả để giúp bạn trở thành một nhà giao dịch chuyên nghiệp:
Lập ra quy tắc quản lý cảm xúc khi trade cho bản thân
Cần xây dựng các quy tắc của riêng bạn để tuân theo khi giao dịch. Điều đó giúp bạn không đi lệch hướng và kiểm soát tốt cảm xúc của mình. Các quy tắc của bạn đó là việc chuẩn bị trước tâm lý cho việc thu nhiều lợi nhuận, “thắng đậm” hay “thua nặng” khi gặp rủi ro, thất bại.
Mỗi khi bắt tay vào một việc nào đó, việc lập ra chiến lược cụ thể là vô cùng cần thiết. Bước chuẩn bị, sự chủ động ứng phó trước biến động thị trường sẽ giúp nhà giao dịch thành công.
Giao dịch đúng điều kiện thị trường
Lựa chọn cẩn thận thị trường giao dịch uy tín, chất lượng sẽ mang đến hiệu quả cao. Đừng nên giao dịch khi bạn cảm thấy mơ hồ, bất an, nghi ngờ độ an toàn hay vấn đề gì đó. Thời điểm thị trường có biến động mạnh do có các sự kiện kinh tế, chính trị, xã hội,… cần phải bình tĩnh, tin vào tín hiệu của bản thân để quyết định tham gia hay trì hoãn.
Giảm quy mô giao dịch
Một cách phổ biến khác chính là bạn hãy giảm quy mô giao dịch. Phải lường trước kết quả, nắm chắc chiến lược. Nếu chưa thực sự tự tin, sẵn sàng, không có đủ căn cứ để bạn yên tâm thì nên thu nhỏ lại quy mô giao dịch, tránh chạy theo hiệu ứng đám đông.
Không quá đặt nặng vấn đề lợi nhuận, tiền bạc vì nó sẽ khiến bạn mù quáng, đánh mất tự chủ của bản thân, quyết định cảm tính.
Thiết lập kế hoạch kỹ càng, quản trị rủi ro
Trước khi thực hiện giao dịch, hãy lập kế hoạch giao dịch và thực hiện, tuân thủ theo kế hoạch. Lợi ích của cách làm này là vừa giúp bạn giữ vững được quy tắc giao dịch của bản thân vừa giúp bạn không bị dao động trước những diễn biến thị trường. Từ đó, bạn sẽ không dính vào những cảm xúc tiêu cực đang cám dỗ và giúp đạt được thành công lớn.
Lưu lại kinh nghiệm, nhật ký sau giao dịch
Sau mỗi phiên giao dịch, hãy ghi nhớ những trải nghiệm trải qua, để các lần giao dịch sau mình sẽ tránh được các rủi ro ấy. Tốt hơn hãy viết chính xác cảm giác của bạn tại thời điểm giao dịch. Từ đó, bạn sẽ biết cảm xúc nào tốt cho bạn, cảm xúc nào gây bất lợi cho bạn.
Ghi chép toàn bộ giao dịch sẽ giúp bạn tích lũy được nhiều kinh nghiệm và xác định các vấn đề cần cải thiện. Một cách thức tưởng chừng đơn giản, vô ích nhưng lại rất hữu hiệu để quản lý cảm xúc. Bạn cũng sẽ theo dõi lịch sử các lần giao dịch dễ dàng hơn.
Hạn chế giao dịch demo
Giao dịch với tài khoản demo là bước nền quan trọng dành cho các trader mới. Đây là một cách giúp bạn làm quen với kỹ thuật giao dịch và được thực hành, không tốn chi phí, không phải áp lực. Tuy nhiên, hạn chế của nó sẽ khiến bạn không cảm nhận “chính xác” cảm giác, cách xử lý rủi ro trong khi giao dịch thực tế sẽ như thế nào bởi nó có rất nhiều trường hợp khác nhau cần trải qua thật để học hỏi.
Giao dịch demo quá nhiều, đến khi giao dịch thực tế, sẽ dễ rơi vào trạng thái thiếu quyết đoán, cảm tính.
Không kỳ vọng quá cao
Bất kỳ ai khi giao dịch đều đặt nhiều kỳ vọng, mong ước sẽ thu được nhiều lợi nhuận, càng nhiều càng tốt. Từ đó, cảm xúc sẽ bị chi phối mạnh, luôn mơ mộng sự chiến thắng và khi gặp phải thất bại sẽ bị stress nặng, đau buồn, trở nên nhút nhát, sợ hãi cho những lần giao dịch tiếp theo.
Vì vậy, hãy đặt ra mức kỳ vọng lợi nhuận thích hợp, điều đó sẽ giúp bạn cân bằng tâm lý tốt hơn. Để có thể đặt ra một con số kỳ vọng hợp lý, nhà đầu tư cần phải nghiên cứu kỹ về năng lực cạnh tranh, tham khảo các báo cáo tài chính, những thông tin từ nền kinh tế, chính sách tiền tệ,…
Biết “dừng” lại hợp lý khi chiến thắng hoặc thua lỗ
“Thua lỗ” hay “chiến thắng” liên tiếp sẽ dẫn bạn đến chuỗi cảm xúc mạnh mẽ, tâm lý không còn bình tĩnh, sáng suốt nữa. Không ai có thể dự đoán thị trường sẽ đi như thế nào bởi nó luôn có những biến động không thể lường trước.
Bạn phải chấp nhận những lần thua liên tiếp, tránh hấp tấp, nôn nóng gỡ lại. Tuy nhiên, điều này sẽ làm bạn thua lỗ cao nặng hơn, có thể cháy tài khoản. Theo các nhà giao dịch chuyên nghiệp, nếu tổng lệnh thua của bạn làm hao hụt 20-30% tài khoản thì hãy nên tạm dừng giao dịch, rút lui an toàn.
Ngược lại, lúc bạn hưng phấn và vui vẻ cũng sẽ sinh ra tâm lý chủ quan, tự mãn, tự cao về trình độ của bản thân và tham vọng dâng cao hơn, chơi lớn hơn. Lỡ lần sau gặp trục trặc, sẽ khiến bạn mất tất cả rất nhanh. Đó là lý do các nhà giao dịch cần nâng cao kỹ năng kiểm soát cảm xúc và dừng lại đúng lúc.
Thư giãn tinh thần, tránh áp lực cũng là cách quản lý cảm xúc khi trade
Nếu tinh thần bạn thoải mái, bạn sẽ được trang bị tốt hơn để phản ứng trước mọi biến động và điều kiện thị trường. Tránh để bản thân quá căng thẳng, áp lực. Hãy dành ra chút thời gian để tâm hồn bạn nghỉ ngơi, sau đó hãy bắt đầu chinh chiến tiếp.
Có thể thấy rằng, quản lý cảm xúc trong giao dịch là yếu tố quan trọng cần phải bồi dưỡng và rèn luyện hàng ngày. Cho dù bạn là nhà giao dịch mới hay là nhà giao dịch chuyên nghiệp lâu năm thì việc kiểm soát các trạng thái cảm xúc luôn cần phải thực hiện.
Từ những mẹo hữu ích mà Tâm lý giao dịch vừa chia sẻ trên, hy vọng các bạn sẽ trang bị cho mình những kỹ năng để quá trình giao dịch được diễn ra thành công, suôn sẻ!
